ساختار آثار منیرو روانی پور

«منیرو روانی پور» از نویسندگان موفق معاصر فارسی است که آثار ارزنده ای در زمینه ی ادبیات داستانی معاصر خلق کرده است. این پژوهش نشان می دهد که روانی پور به علائق اسطوره ای روی آورده است. در این راستا، ساختار رمان های اهل غرق و کولی کنار آتش را بر اساس نظریه تودوروف بررسی کرده ایم. رمان اهل غرق از برجسته ترین آثار ادبی است که به شیوه ی رئالیسم جادویی نگاشته شده است. در این رمان ضمن استخراج پی رفت ها و گزاره های داستان، پیوند طرح رمان را با ژرف ساخت آن تبیین کرده ایم. رمان اهل غرق حاوی دو روایت است؛ روایت جادویی که از 43 پی رفت، و روایت واقع گرایی که از 92 پی رفت تشکیل شده است پی رفت های داستان به شیوه ی زنجیره ای و درونه گیری با هم ترکیب شده اند. نویسنده روش سور رئالیستی را برای نقل روایت داستان انتخاب کرده است تا با این طرح، گذشته و آینده را به هم بپیوندد و ضمن نقد سیاست های کهن، استعمار نو و مجریان آن، ختم گذشته و ضرورت دگرگونی را نشان دهد. در رمان کولی کنار آتش دغدغه ی اصلی نویسنده نشان دادن وضعیت زنان است اما با نوعی بهادری و ماجراجویی لیکن نه در پهنه ی جامعه بلکه بر تابلو و نوشته، آن هم نه دست به دست بلکه نقشی بر دیوار تا نشان دهد زن و زندگی او در یک چهاردیواری محصور است. نام شخصیّت ها با شیوه ی روایت و طرح کتاب تناسب دارد؛ شخصیّت اصلی داستان با نام آینه همچون آینه ای است که می توان وضعیّت زنان و آینه های دیگر را در آن دید. مطالب کتاب دو بخش است؛ بخشی درون گیومه و بخشی دیگر خارج از گیومه ها. موارد داخل گیومه، گفتگوی راوی و شخصیّت های درون تابلوها است و خارج از گیومه، توصیف تابلوها و تماشا و برپایی نمایشگاه تابلوها است، راوی نیز به سبک روایت پسامدرن میان این دو بخش در تردّد است بدین ترتیب، داستان حاوی سه پی رفت است. پی رفت اول؛ تماشا و توصیف تابلوها (تابلوخوانی) است که حاوی44 تابلو است. پی رفت دوم؛ تصویر یا گفتگوی راوی و شخصیّت های درون تابلوهای پی رفت اول است. پی رفت سوم نیز مربوط به تردّد راوی بین دو پی رفت پیشین است. متناسب با این شیوه ی روایی، ترکیب پی رفت های داستان عمدتاً به شیوه ی درونه گیری است.